Ding 22: Bibliotheek 2.0 en de toekomst van bibliotheken

Allereerst heb ik het bibliothecaris 2.0 manifest van Kees Hamann en Laura Cohen ter harte genomen. Dit manifest wil een handreiking bieden voor de bibliotheek van de toekomst. Als catalogiseerder kan ik mij niet neerleggen bij de stelling (14) dat de catalogus maar door een zeer klein deel van de bevolking benut kan worden. Het lijkt mij dat het geen kwestie is van kunnen maar meer van interesse en noodzaak.
Door toepassing van geavanceerde zoekmogelijkheden (zoals bijv. pivot) en web 2.0 toepassingen (bijv. tagging en waarderingen) zou je een groter deel van de bevolking voor de catalogus kunnen interesseren. De catalogus wordt ook belangrijker omdat in toenemende mate de collectie van de bibliotheek zich niet tussen de vier muren van het gebouw bevindt. Met behulp van een snel ibl kunnen we een wijd aanbod (long tail) via de catalogus aanbieden. Een idee zou zijn samenwerking te zoeken met webwinkels zoals Bol.com. Deze hebben immers content nodig voor hun catalogus.

Verder heb ik de andere artikelen doorgekeken die 23 dingen geeft. Ze zijn gericht op het bewerkstelligen van verandering en het werken met 2.0 tools.
Ik denk dat veranderen onontkoombaar is, al was het alleen maar om de grote bezuinigingen en terugloop van de uitleningen het hoofd te kunnen bieden. Ik vind zelf dat de veranderingen nog te langzaam gaan, maar iedereen moet het kunnen bijhouden. Bovendien moet het statement van Michal Stephens ter harte worden genomen: De bibliothecaris koopt geen technologie omwille van de technologie. "Techno-aanbidding" is hier niet op zijn plaats. Zonder een stevige basis in de missie en doelstellingen van de instelling worden nieuwe technologieën niet uitgevoerd als het alleen maar gaat omwille van de frisheid en de status.

Maar de uitspraak van Rick Anderson moet ook goed in de gaten worden gehouden: Geen beroep kan overleven als het zijn fundamentele beginselen en waarden overboord werpt in antwoord op elke verschuiving in de tijdgeest. Het kan echter net zo rampzalig zijn als beroepsgroep zich niet aan te passen aan radicale, fundamentele verandering in de markt als die zich voordoet.

Ook heb ik de Agenda van de toekomst van de Vereniging van Openbare Bibliotheken er op nagelezen. Als kerndoelen worden aangemerkt: inspelen op veranderende behoeften, verbetering van aanbod en dienstverlening en verbetering van infrastructuur en beschikbaarheid.
Om de doelen te realiseren concentreren de bibliotheken zich vanuit de kerntaken (lezen, leren en informeren) op vier centrale thema's: mediawijsheid, collectie, digitale bibliotheek, lezen en leesbevordering.

Bij de digitale bibliotheek staan een gezamenlijke ict infrastructuur bovenaan met één gezamenlijke internetpresentatie. Dit vind ik belangrijk. Het publiek heeft geen behoefte meer aan al die verschillende websites van de bibliotheken, maar zoeken iets bepaalds. De plek waar het te halen is, is niet van belang. Het gaat om het verkrijgen van het materiaal. De catalogus moet dan verwijzen naar de dichtbijzijnde vestiging. Met bibliotheek.nl is al een goed begin gemaakt. Ook het internationale WorldCat moet hierbij genoemd worden. Eigenlijk zou bibliotheek.nl en WorldCat een automatisch startpunt moeten worden voor een zoekactie.